Jak pomóc dziecku w wieku przedszkolnym sytuacji rozwodu w rodzinie.
Rozwód zawsze oznacza kryzys w rodzinie ale najczęstszymi ofiarami są dzieci i często przebyta trauma powoduje zaburzenia w rozwoju emocjonalnym niekiedy na całe życie. Często to nie sam rozwód ale wydarzenia, które mu towarzyszą i zachowania rodziców są najtrudniejsze dla dziecka. Zachowania dziecka i przeżyte emocje różnią się w zależności od wieku dziecka. Wieku przedszkolnym to okres intensywnego rozwoju emocjonalnego dlatego rozwód może zaburzać ten proces. Kilkuletnie dzieci czują się wtedy bezradne i zagubione. Przeżywają silny lęk. Bywają smutne i przestraszone. Często obwiniają się o odejście któregoś z rodziców, mówiąc np. „gdybym był grzeczniejszy, gdybym sprzątał to tata by nie odszedł itp.” U dzieci mogą pojawiać się reakcje regresywne czyli powrót do zachowań z wcześniejszych okresów rozwojowych: moczenie, ssanie kciuka, dziecięca mowa, silna potrzeba przytulenia i pieszczenia. Mogą także występować reakcje nerwicowe: jąkanie, lęki nocne albo agresywne a nawet problemy ze zdrowiem.
Nie da się przeprowadzić rozstania bezboleśnie ale można zminimalizować skutki rozwodu.
A o to kilka moich sugestii jak pomóc dziecku w tej trudnej sytuacji:
- Przygotować dziecko do nowej sytuacji. Spokojnie z nim porozmawiać. Trzeba to zrobić zanim któreś z rodziców się wyprowadzi. Przy rozmowie powinni być obecni oboje rodzice. Ważne żeby mówili „jednym głosem”
- Zapewnić, że rozwodzą się rodzice ze sobą a nie z nim. Poinformować gdzie i z kim będzie mieszkać. Jak często i kiedy będzie się spotykać z drugim rodzicem
- Pozwolić na zadawanie pytań i odpowiadać zgodnie z prawdą o ile nie będzie ona zbyt trudna dla dziecka. Nie składać fałszywych obietnic
- Dać czas na ochłonięcie, na pogodzenie się z emocjami. Zaakceptować złości i inne negatywne uczucia. Wspierać go gdy pojawią się objawy zaburzonego poczucia bezpieczeństwa i braku stabilizacji.
- Nie angażować dziecka w konflikt. Nie kłócić się przy nim. Nie robić z niego ani informatora ani posłańca.
- Umożliwić rozładowanie napięcia poprzez zabawy ruchowe, najlepiej na świeżym powietrzu. Zadbać o rozwijanie zainteresowań.
- Spędzać z nim dużo czasu na wspólnych zabawach i rozmowach. Zapewniać o miłości, akceptacji. Wspierać w trudnych chwilach.
- Nie obarczać dziecka własnymi problemami i przeżyciami.
Opracowała mgr Elżbieta Czerwik – psycholog PPP